خودمردم‌نگاری

من، نازلی، پسر بابام تحقیقی هنرمندانه است که در آن هنرمند به کندو‌کاو در رابطه‌ با پدرش می‌پردازد. به‌تدریج این کندوکاوها او را به مطالعات جنسیت سوق می‌دهد و کار ابعادی خودمردم‌نگارانه و جمعی می‌یابد. متن پیش‌رو محصول فرایند تألیفی مشترک است که در آن روایت نازلی به نوشته‌های برخی از همکاران پروژه گره می‌خورد.
شیوا علینقیان دانش‌آموخته‌ی انسان‌شناسی فرهنگی است. او هنگام نگارش پایان‌نامه‌ی دکتری‌اش درباره‌ی برساخت هویت مادرانه درمی‌یابد که نباید تجربه‌ی مادری خود را نادیده بگیرد و از این رو شیوه‌ی خودمردم‌نگاری را برای پیش‌برد کار انتخاب می‌کند. او در این نوشته از تجربه‌‌‌هایش در این مسیر و نگاهش به مقوله‌ی خودمردم‌نگاری می‌نویسد.
هیرا مُنیر، عکاس جوان پاکستانی، در این عکس‌جستار سرگذشت خانواده‌ی خود را به سرگذشت سرزمین سِند و مناسبات و تنش‌های قومی آن پس از جداسازی هند و پاکستان و از راه رسیدن مهاجران اردو-زبان گره می‌زند و سعی می‌کند لایه‌هایی از هویت‌ چندرگه‌ی خود را که به فراموشی سپرده است باز یابد.
امیر علیخانی از خلال نامه‌ها و عکس‌های پدرش متوجه حضور او در عملیات نیروهای نظامی ایران در جنگ ظفار می‌شود. این کشف، در کنار امتناع پدر در بازگو کردن خاطرات عملیات، امیر را وامی‌دارد تا نگاهی دقیق‌تر به این واقعه و میراث احتمالی باقی‌مانده از آن بیندازد.
در بخش اول مصاحبه، عاصم رفیقی عکاس، نویسنده و محقق مستقل پاکستانی از مسیر شکل‌گیری نگاه انتقادیش به خبرنگاری برای رسانه‌های جریان اصلی و سیاست بازنمایی در عکاسی خبری گفت. در ادامه‌ی مصاحبه، او بیشتر درباره‌ی نقش معرفت‌شناسی اروپامحور در بازتولید این سازوکارها و چالش‌ها و امکانات پیش روی هنرمندان و عکاسان، به‌ویژه در جنوب جهانی، برای مواجهه با این سازوکارها صحبت می‌کند.
عاصم رفیقی در کراچی متولد و بزرگ شده است. او عکاس، نویسنده و محقق مستقلی است که اکنون حرفه‌ی سابق خود – خبرنگاری برای رسانه‌های جریان اصلی – را با دیدی انتقادی می‌نگرد. شاید بتوان اساس کار او را نقد سیاست بازنمایی در عکاسی خبری و خبرنگاریِ به‌اصطلاح بشردوستانه پنداشت. سرآزاد با عاصم به گفتگو نشست تا با دیدگاه‌های انتقادی او درباره‌ی روایت‌های حاضر‌-آماده‌‌ در رسانه‌ها و سازوکارهای آنها بیشتر آشنا شود.
آشیت (۲۰۲۰) فیلمی از پینار اوگرنچی، هنرمند ساکن برلین، است که به سفارش داکیومنتای پانزده ساخته و برای اولین بار در آن دوسالانه به نمایش درآمد. اوگرنچی، که در اکثر آثار ویدئومحورش به موضوع کوچ اجباری می‌پردازد، در این فیلم به تاریخچه‌ی شهر زادگاه پدرش نگاه می‌کند. سرآزاد در مصاحبه با این هنرمند به بررسی این فیلم و مسیری پرداخته است که به تمرین هنری شکل می‌دهد.
شهرام خسروی استاد انسان‌شناسی دانشگاه استکهلم است و بر مسائلی مانند مهاجرت، آوارگی اجباری و مطالعات مرز تمرکز دارد. در این یادداشت خسروی درباره‌ی خودمردم‌نگاری به‌مثابه‌ی شیوه‌ا‌ی تحقیقی و نگارشی می‌نویسد و به بررسی امکانات بدیلی می‌پردازد که این شیوه‌ برای نگاه به گروه‌های به‌حاشیه‌رانده و نژادی‌شده به دست می‌دهد.